NL S In 2012 sloegen Maatschappij Discordia, De Koe, tg STAN en Dood Paard voor de achtste keer de handen in elkaar om een ongebruikelijke voorstelling te produceren. Gillis Biesheuvel, Damiaan De Schrijver, Willem de Wolf, Peter Van den Eede, Matthias de Koning en – meer recent – Sara De Roo vormen het monsterverbond tussen de vier toneelgezelschappen. Samen maken ze “polyproducties die buiten het gewone toneelrepertoire liggen”, zoals Matthias de Koning van Maatschappij Discordia het omschrijft: “De samenwerking staat ons toe de gang van zaken in onze eigen gezelschappen te overstijgen. Eigenlijk werken we tussen de bedrijven door, in lossere projecten.” Zo sleutelden ze vijf jaar aan Beroemden, een voorstelling uit 2012 die nu vijf keer wordt hernomen in Brussel.

Het publiek zit rug aan rug in het midden van het podium. Zes tragische figuren voeren schijnbaar alledaagse, voor deze context absurde handelingen uit, zoals koffiezetten of het maken van een kostuum. De zes zijn de laatste overlevenden van een verdwenen beschaving. Jarenlange verslaggeving heeft van hen beroemdheden gemaakt. Beroemden lijkt nihilistisch, maar is diep menselijk en hoogst actueel.

Jullie vertrokken voor het maken van deze voor- stelling van Thomas Bernhards toneelstuk Die Berühmten, maar hielden alleen de titel over. MATTHIAS DE KONING: Dat past binnen het soort dingen

dat we doen. Hoewel we ontzettend van Bernhard houden, vonden we het stuk uiteindelijk niet geschikt. De titel wel. Van Die Berühmten maakten we Beroemden. Interessant, want het is ook een werkwoord: ‘zich beroemen’, in de zin van iets benadrukken, opeisen, of ergens trots op zijn. Daar konden we wat mee doen. Een grote invloed op de voorstelling had Leven in Afrika, een ongebruikelijke docu- mentaire die Hans Fels in 2003 voor de VPRO in Burkina Faso draaide. Daarin komen, vanuit het standpunt van één camera, waanzinnig veel mensen in beeld. De notities die we er destijds bij maakten, leken op een tekst van Thomas Bernhard. We besloten daarmee te werken, al wisten we absoluut nog niet wat we ermee moesten aanvangen. Beroemden kondigt zich zeer fragmentarisch, haast onbegrijpelijk aan.

DE KONING: De voorstelling is meer een soort van instal- latie of performance. In de aankondiging gebruiken we termen als ‘miniatuurintrospectie’ en ‘narrativiteitsangst’. Hopelijk kan de kijker daar wat mee. Een toneelspeler kan geen problemen oplossen, maar ze wel aanraken. Precies dat doen we in Beroemden: we lopen overal langs zonder rechtstreeks te communiceren. De voorstelling valt in twee delen uiteen. Eerst verlopen de handelingen in stilte, dan komt er tekst bij. Beroemden probeert eigenlijk zo onschuldig mogelijk iets wezenlijks te zeggen.

> Download (PDF)