‘Natuurlijk is het boek beter’, waarschuwt Cie de Koe maar alvast. Het Vlaamse gezelschap bestaat 30 jaar, bracht een jubileumboek uit en maakte daar Achter/af over, gespeeld door Peter Van den Eede, Natali Broods en Willem de Wolf. Van den Eede was een van de oprichters van de Koe; de anderen sloten later aan. Toch zijn er genoeg gedeelde herinneringen en leverde ook het maken van het boek bespiegelingen op.Achter/af voelt als een boekpresentatie. Er staan champagne en glazen water klaar; de sprekers nemen plaats op de bank of een van de stoelen om elkaar te interviewen. Dat klinkt behoorlijk chic, maar de Koe speelt opzichtig met de conventies van zo’n bijeenkomst. Er zijn onderonsjes, anekdotes en ontboezemingen die tot frictie leiden. Als iemand „zullen we dat nu maar niet vertellen” roept, gebeurt dat juist. Een jubileum (terugkijkmoment) is blijkbaar hét moment om de verhoudingen eens lekker op scherp te zetten. Naast ouder worden en onderlinge verschillen is ‘de muur’ een terugkerend thema (de Berlijnse Muur viel in het jaar dat de Koe werd opgericht). Als theatermaker word je geacht te vernieuwen, grenzen te verleggen, muren te slechten. Tegelijk bieden grenzen veiligheid en heb je misschien je plek gevonden en hoef je niet zo nodig de deur meer uit?

In een scène die hierover gaat, galmt opeens een alwetende verteller over het toneel. De stem overstemt het gesprek en vertelt over het ontstaan van deze scène. Dit soort stijlkeuzes, gecombineerd met de aanvaringen in scherpe dialogen, geven Achter/af een prettige lichtheid, zonder dat het stuk aan diepte verliest. Naast breed uitgesponnen uiteenzettingen is er ruimte voor humoristische een-twee(-drie)tjes. Je herkent de hand van een goede schrijver. Dat belooft wat voor dat jubileumboek, dat dus nóg beter moet zijn.

> Download (PDF)