The Marx Sisters
© Koen Broos

‘I march in the parade of liberty but as long as I love you I'm not free.’ – Sharon Hayes

STAN en de KOE snijden met The Marx Sisters strijdbaar materiaal aan: toen Karl Marx op 14 maart 1883 stierf, werden zijn twee dochters, Laura en Eleanor, de beheerders van Marx' nalatenschap. Vanaf dat moment beginnen de zusters hun eigen noodlottige emancipatiestrijd.

Eleanor bestijgt in navolging van haar vader de barricaden en spreekt bomvolle zalen met arbeiders toe. Haar privéleven is echter een tragedie die eindigt met een zelfmoord. Dan is er nog één erfgename over: Laura. Zij beschermt het werk van Marx zo goed en zo kwaad als het kan tegen de revisionisten die Marx willen herschrijven. Maar ook zij beneemt zich uiteindelijk - samen met haar man - van het leven, moe getergd door ziekte, armoede en onbegrip.

The Marx Sisters is een voorstelling over emancipatie, zelfontplooiing en zelfopoffering. Over de knellende banden van beloofde ideologische (en artistieke) vrijheid. Over paternalisme ook, over werk, gezin en kinderen. Over drukte en druk en over een heel klein beetje frisse lucht. De KOE en STAN willen met The Marx Sisters zeker in deze tijd nadenken over feminisme, idealisme en gender.

Tekst Willem de Wolf
Spel Natali Broods, Sara De Roo en Willem de Wolf
Kostuums An D'Huys
Vormgeving en hulp Peter Van den Eede, Matthias de Koning en Damiaan De Schrijver.
Productie de KOE en STAN
Co-productie met Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond en met de steun van Lira Fonds
Met steun van de Vlaamse overheid

In de pers (13)
In de pers (13)
dereactor.org, Daniël Rovers (16/12/2014)
De Standaard, Geert Van der Speeten (24/11/2014)
Knack Focus, Els Van Steenberghe (11/11/2014)
De Morgen, Jan De Smet (10/11/2014)
Brussel Deze Week, Michaël Bellon (31/10/2014)
De Groene Amsterdammer, Loek Zonneveld (29/10/2014)
cuttingedge.nl, Emmi Schumacher (25/10/2014)
De Volkskrant, Vincent Kouters (24/10/2014)
NRC Handelsblad, Ron Rijghard (23/10/2014)
Het Parool, Simon Van den Berg (22/10/2014)
Theaterkrant.nl, Loek Zonneveld (21/10/2014)
DVHN, Eric Nederkoorn (2014)
‹Het resultaat is verrassend rijk repertoire voor vandaag, waarin de echo’s van de huidige sociale onvrede onmiskenbaar mee doorklinken. Uiterst sober bespeelt The Marx Sisters alle historische en actuele nuances niet in de breedte, maar in de diepte, als het brouwen van trage wijn. De nadronk voedt niet alleen intellectueel, maar werkt vooral ontroerend, of toch voor wie opstand nog een mogelijkheid blijft. Theater dat zich met zoveel tegensprekelijkheid over de onderbelichte hamvragen van deze tijd buigt, is een huzarenstukje.› ≤Juryrapport Theaterfestival≥ ‹Het is een belangrijk thema in The Marx Sisters : wordt een standpunt, een mening, een plan, een ideologie sterker naarmate je oprechter en openlijker over het falen durft te zijn? Is die oprechtheid politiek verstandig of onverstandig?› ≤Mia Vaerman, Etcetera≥ ‹Zo ademt deze voorstelling tegen het einde magistraal en hersenknersend in en uit. Ik had het begin van een vermoeden dat ik er zowel intelligenter als radelozer uit kwam dan ik er in ging. En voor de volledigheid: dat is hier nadrukkelijk bedoeld als een heel groot compliment.› ≤Loek Zonneveld, De Theaterkrant≥ ‹Op een paar punten in de voorstelling worden, terloops bijna, krachtige en waardevolle dingen gezegd over durf, autonomie en verzet. The Marx Sisters is tegelijk complex en transparant. Het wordt gespeeld en het wordt gemeend. Besluitvaardig zijn de makers misschien niet, maar standvastig zijn ze wel. › ≤Simon van den Berg, Het Parool≥ ‹De actrices zijn op hun best als ze transformeren en als zussen in discussie gaan. Dan nemen ze je mee. De Roo speelt Tussy joyeus en vastberaden, pinnig en twijfelend en Brood is als Laura strijdbaar en onzeker. Ze dagen elkaar uit en ergeren elkaar, soms tot hun eigen verbazing.› ≤Ron Rijghard, NRC Handelsblad≥ ‹Maar het mooiste zijn de vele persoonlijke zijpaden die de spelers bewandelen. Zoals het moment waarop De Wolf vertelt over zijn angst om zonder voorbehoud uit te komen voor zijn intellectuele verlangens. Waarom blijft hij tegenover zijn familie altijd maar beschaamd volhouden dat zijn werk eigenlijk niet meer dan een liefhebberij is? The Marx Sisters gaat uiteindelijk over de emancipatie van een kunstenaar op zoek naar werkelijke artistieke vrijheid. Kortom, over een onmogelijk ideaal.› ≤Vincent Kouters, De Volkskrant≥ ‹Dat ‘The Marx Sisters’ een geslaagde voorstelling is komt natuurlijk ook door de acteurs. Sara de Roo is overtuigend als de felle Tussy, Natali Broods evenzeer als de meer melancholieke Laura, en Willem de Wolf als vaderfiguur/echtgenoot past er precies tussen. Met z’n drieën zorgen ze ervoor dat we iets beter snappen wat het betekent om een leven te leiden waarin liefde en politiek hetzelfde lijken te zijn.› ≤Emmi Schumacher, Cutting Edge≥ Dat is de manier van toneelmaken waarin de samenwerkende Vlaamse groepen, de KOE en STAN hier elkaar krachtig de hand schudden. Met als resultaat een labyrint vol verrassingen, gebouwd vanuit een handvol existentiële vragen met een brandende kern ... , op basis van een intelligent geschreven tekst met sterke dialogen, uitgevoerd door een vijftal slimme toneelmakers, drie óp de speelvloer en twee die ervoor hebben gezeten (Matthias de Koning en Damiaan De Schrijver). Het ensemble werd echter pas compleet met twee technici (Bram De Vreese en Pol Geusens) die permanent iedere aanzet tot zoiets als een toneelillusie vakkundig lopen te verkloten. Kortom: een topavond! ≤Loek Zonneveld, De Groene Amsterdammer≥ ‹Hoe zit het met dat engagement van de Westerse mens? ... je kiest als theatermaker wel je stukken, je wil je positioneren, maar je voelt je eigenlijk voortdurend tekort schieten. Je tekent al eens een petitie, maar daarvoor moet je ook maar op een knopje drukken. Het is allemaal een beetje willen maar niet kunnen. Door terug te keren naar Marx krijgt het woord solidariteit toch weer een hernieuwde betekenis. › ≤Michaël Bellon, Brussel Deze Week≥ ‹Je wordt voortdurend heen en weer getrokken tussen eigenbelang en het grotere belang. Ik heb veel kritiek op de consumptiemaatschappij, maar ondertussen spring ik ook een winkel binnen om een nieuwe jeans te kopen. Over dat dilemma gaat de voorstelling: hoe radicaal moet je eigenlijk zijn om iets te mogen zeggen? Kun je wel kritiek hebben als je zelf meedraait in dat systeem? We leggen iets op tafel waar we zelf niet helemaal mee om kunnen. Die kwetsbaarheid is de kracht van de voorstelling.” › ≤Kim van de Perre, Cult magazine De Morgen≥‹ — › ‹...als je een maatschappij in verandering wil houden, dan moet je je kunstenaars erkennen en waarderen. Maar aan het besparingsmantra ontkomen we blijkbaar niet. We krijgen steeds meer reden om dit stuk te spelen!” › ≤Maarten Luyten, CaCtus magazine≥ ‹In hun spel creëren de acteurs, trouw aan de huisstijl van De KOE en STAN, net een kritische afstand tot hun personages. Als toeschouwers getuigen ze openhartig over hun eigen twijfels, gedrevenheid of gebrek aan engagement. Dit perspectief van ‘we zijn niet wie we spelen’ en de badinerende toon zorgt voor luchtigheid… Ook wie niet van de linkse kerk is, zal van The Marx Sisters genieten. Het acteertalent en het naturel van Broods en De Roo brengen de tragiek van het zussen duo echt tot leven.› Jan De Smet, De Morgen ‹Een stuk bomvol filosofie en levenswijsheid dat door de verwarde personages soms verwarrend theater wordt. Maar het spelersvuur brandt de scènes uiteindelijk aan elkaar tot een prikkelend statement over samenleven in respect voor elkaars kwetsbaarheid, onzekerheid en engagement.› Els Van Steenberghe, Focus Knack Gaandeweg groeit het besef dat dit soort biografische schets alleen in mootjes geserveerd kan worden: terugschakelend, een slag om de arm houdend, om dan uiteindelijk sterk uit te halen met dilemma's die vandaag nog altijd actueel zijn. Het mooist zijn de plaagstootjes van de eloquente zussen, hun escalerende ruzies. De Roo en Broods demonstreren hier hoe je kan bekvechten in stijl. ≤Geert Van der Speeten, De Standaard≥ ‹The Marx Sisters van Willem de Wolf is tegelijk amusanter, spannender en intelligenter dan het pathetische geweld van bijvoorbeeld Dantons Dood en The Fountainhead . Geef deze bevlogen en gerenommeerde maker eens de beschikking over een grote zaal! › ≤Daniël Rovers, dereactor.org≥