In de pers (6)
In de pers (6)
Theaterkrant, Simon van den Berg (22/3/2013)
Antwerpse Kleppers, Dennis Janssens en Charlotte Larose (2013)
rekto:verso, Wouter Hillaert (2012)
de Morgen, Griet Op de Beeck (2012)
De Wederopbouw van het Westen
(2013)

Compagnie de Koe bestaat 25 jaar, en daar hoort een Groot Gebaar bij. Een theatertrilogie, neen, een theatermarathon, waarin de hele condition van het Westen op speelse Koe-wijze wordt ontleed. Vier uur duurt het, en dan blijft er nóg zoveel ongezegd, aldus Peter Van den Eede, Natali Broods en Willem de Wolf.

Een kleurrijk boeketje voorstellingen, zo laten de drie voorstellingen van De Wederopbouw van het Westen zich lezen. Wit begint met onbezoedelde jeugdherinneringen van de spelers en de vraag wat het betekent om westerling te zijn. Rood stelt het mateloze leven van actrice Liz Taylor centraal als metafoor voor kapitalistische bloei, Zwart is een uit de hand gelopen westerse kunstgeschiedenis én startpunt voor een nieuw wit, een nieuw begin.

Willem de Wolf: ‘Achteraf gezien lijkt het logisch, maar zo zijn we niet begonnen. Er waren aanvankelijke enkel woorden, begrippen, en de oneindige mogelijkheden die die in zich droegen. De titel was er, en Peter kwam met het idee om via kleurenassociaties te werken.’

Peter Van den Eede: ‘Wit is de bakermat, rood vertegenwoordigt de passie van het volle leven en zwart is de meest optimistische kleur: het is een vat vol mogelijkheden. Zwart is de kleur van as, vruchtbare voedingsbodem om opnieuw te beginnen.’

Natali Broods: ‘Het ongelooflijke is dat het nooit de bedoeling was dat de drie voorstellingen zo in elkaar zouden haken. Pas nu we ze na elkaar spelen merken we tot onze verbijstering hoezeer alles past.’

De Wolf: ‘Bij elke speelbeurt ontdekken we nieuwe verbanden – die trilogie weet meer dan wij.’

De Wederopbouw is de eerste voorstelling die de Koe maakt in de nieuwe constellatie Peter-Natali-Willem.

De Wolf: ‘Het is de wederopbouw van ons als de Koe. We hebben onszelf helemaal moeten heruitvinden.’

Broods: ‘Wit is echt een geboorte geweest, een bevalling: je voelde dat we elkaar nog moesten zoeken. Aan het eind van die voorstelling heb je een ontbijtscène, met ons drieën aan tafel. Het is het moment waarop we eindelijk kunnen beginnen, een groep kunnen vormen.’

De Wederopbouw van het Westen is een ambitieuze titel. Wat staat er precies op het spel?

De Wolf: (kijkt naar de anderen) ‘Mag ik proberen? Een historisch bewustzijn, het besef in een groter verband te leven. In De Wederopbouw komt alles samen: het kleine en het grote, filosofie en geschiedenis, politiek en showbizz. De rijkdom daarvan heeft impliciet een politieke lading. Door alles samen te brengen geef je toe dat je als mens deel uitmaakt van een groter geheel, dat dat vroeger zo geweest is en altijd zo zal zijn. Het besef van die veelheid raakt aan het begrip ‘mogelijkheidszin’: het inzicht dat er naast de realiteit waarin je leeft talloze andere mogelijke realiteiten zijn.’

Van den Eede: ‘Elk goed kunstwerk reikt je die mogelijkheidszin aan, want het leven heeft niet één betekenis, maar oneindig veel betekenissen. Mijn grootste verlangen is om oneindige stukken te maken, waarin je jezelf steeds op een andere manier gespiegeld ziet.’

Die veelheid aan namen, begrippen, betekenissen kan ook ervaren worden als ‘moeilijk’, of ‘arrogant’ theater.

Van den Eede: ‘Dat zou een oppervlakkige lezing zijn. Voorstellingen van de Koe zijn nooit arrogant of moralistisch, om de eenvoudige reden dat ze altijd over onszelf gaan: wij tonen ons onvermogen, onze domheid. We wijzen naar onszelf, niet naar de anderen. Met het etaleren van je intelligentie of virtuositeit kan je je publiek niet raken. Dat lukt alleen met het blootleggen van je eigen kwetsbaarheid.’

De Wolf: ‘Veel tekstgedeelten zijn trouwens gecamoufleerde confessies. En je zou vast een elk van de drie kleuren kunnen toekennen aan een speler.’

Hoe verloopt een ideale avond van De Wederopbouw?

Broods: ‘Als een trip waarin we vier uur lang met ons publiek in het hier en nu zijn. Daarna zijn we meestal wel een beetje van slag.’ (lacht)

Van den Eede: ‘Ja, zo’n marathon is kicken. Pas op, bij de eerste keerden we na de pauze met een bang hartje terug – ‘Dit is hybris’, dachten we. Het was hartverwarmend om te zien dat de meeste mensen er nog waren.’

Kunst brengt mensen bijeen – dat is een troostende gedachte.

Van den Eede: ‘Kunst brengt troost, hoe slecht het in de Griekse tragedies ook afloopt. Enkel slechte kunst is deprimerend, omdat slechte kunst doodloopt, geen mogelijkheden biedt.’

De Wolf: ‘In die zin is het grootste compliment over De Wederopbouw het feit dat sommige mensen twee keer komen, omdat ze het gevoel hebben dat er nog meer dingen te ontdekken zijn.’

Van den Eede: ‘Mensen leggen connotaties, komen met betekenissen waar wij zelf niet aan gedacht hadden. De Wederopbouw is een schat waarin we nog wel even kunnen graven.’

De Wederopbouw van het Westen: Wit, Rood, Zwart, op 22 & 23 maart in het Kaaitheater, Brussel, www.kaaitheater.be.